Algemeen

Naast de bestedingsvoorstellen vanuit de Perspectiefnota 2026-2029 en de boeggolflijst zijn er ook reguliere bestedingsvoorstellen. Deze zijn hieronder aangegeven.

1. Formatie MO (structureel, doel 1.1.1 t/m 2.2.1 )

Er zijn grote ontwikkelingen binnen het Sociaal Domein die vragen om structurele bijstelling van de formatie (nu veelal incidenteel gefinancierd). Structurele toevoeging is gewenst c.q. noodzakelijk om de beweging van de Koers Sociaal Domein en de Sociale Basis te kunnen realiseren. Het gaat hier om de functies beleidsadviseur sociale basis sport, accounthouder SWT, junior beleidsadviseur en projectassistenten. Totaal gaat het om een bijstelling van € 353.090.

2. Herinrichting Sociaal wijkteam (structureel, doel 1.2.1 )

Het Sociaal wijkteam ondersteunt inwoners die er zelf niet uitkomen. Om voorbereid te zijn op de toekomst, richten we de afdeling opnieuw in. We versterken de sturing, verbeteren de kwaliteit en zorgen voor een stevige basis in de bedrijfsvoering. Deze herinrichting bekostigen we door te besparen. We hebben vier verbeteringen uitgewerkt die leiden tot een doelmatiger werkwijze. Denk aan het anders organiseren van de toegang, het digitaal afhandelen van eenvoudige vragen, slimmere processen en beter inzicht in en sturing op de inzet van medewerkers. Door deze voorstellen besparen we structureel op kosten.

De besparingen dekken de structurele lasten van de herinrichting. Voor de uitvoering in 2026 is wel een tijdelijke investering nodig. We stellen voor om deze kosten te dekken uit de toekomstige baten in 2027 en 2028. Zo investeren we als gemeente nu in een toekomstbestendig wijkteam, zonder extra structurele middelen.

3. Regionale agendaregisseur zorg en veiligheid (incidenteel, doel 1.2.3 )

De elf gemeenten van IJsselland werken met elkaar samen op het thema zorg en veiligheid. Ook diverse zorgorganisaties, de politie en het OM zijn bij deze samenwerking betrokken. Een regionale agendaregisseur organiseert de samenwerking. Deze functie werd tot en met 2025 betaald vanuit een landelijke subsidie. De elf gemeenten willen ook in 2026 nog graag samenwerken en betalen daarom gezamenlijk de kosten voor de agendaregisseur in 2026 (aandeel voor Zwolle €25.500).

4. Van beschermd wonen naar beschermd thuis (incidenteel, doel 1.3.1 )

Sinds april 2025 is de toegang tot beschermd wonen lokaal georganiseerd binnen het Sociaal wijkteam. Deze overgang markeert een belangrijke stap in de bredere beweging van beschermd wonen naar beschermd thuis.We ondersteunen inwoners zoveel mogelijk in hun eigen, passende woonomgeving, met begeleiding op maat. Dit vraagt om een andere manier van werken: meer nabijheid, regievorming met de inwoner en nauwe samenwerking met partners.
De aanpak vergt tijd, aandacht en vakmanschap. Het team is in opbouw en ontwikkelt zich richting structurele borging van deze nieuwe werkwijze. Ook bereiden we ons voor op nieuwe vormen van geclusterd wonen, die zorgvuldige begeleiding vragen.

Om deze beweging verder te versterken, is structurele inzet en capaciteit nodig. Zo zorgen we dat inwoners duurzaam de stap kunnen zetten naar zelfstandig(er) wonen. Het voorstel is om de kosten (€ 348.028) tot en met 2029 uit de reserve Beschermd Wonen te bekostigen.

5. Verbouwing Kadera (incidenteel, doel 1.3.1 )

De regionale opvanglocatie voor slachtoffers van huiselijk geweld in Zwolle voldoet niet aan de eisen voor veilige en passende opvang. Dit geldt met name voor moeders met kinderen. Binnen de huidige opvanglocatie zijn er veelal gedeelde voorzieningen. Deze gedeelde voorzieningen leiden in
toenemende mate tot spanningen en veiligheidsrisico’s binnen de opvanglocatie. Met de beoogde
verbouwing worden zelfstandige woonruimtes gerealiseerd voor alle cliënten die in de opvanglocatie
verblijven. Gemeente Zwolle is als centrumgemeente verantwoordelijk voor deze voorziening in de regio IJsselland.
Samen met woningcorporatie SWZ (eigenaar van het pand) en Kadera (opvangorganisatie) is een plan voor verbouwing opgesteld. SWZ en Kadera investeren samen circa € 2 miljoen. Van de 11 gemeenten in de regio wordt in aanvulling hierop gezamenlijk een bijdrage van € 1.099.600 gevraagd. Voor Zwolle betekent dit een aandeel van circa € 267.000, conform de afgesproken verdeelsleutel en deze wordt gedekt uit de reserve incidentele bestedingen. De gemeentelijke bijdrage wordt beschikbaar gesteld als eenmalige subsidie in 2026.

6. Arbeidsparticipatie – begroting Tiem (incidenteel, doel 2.1.1 )

Zwolle is enig aandeelhouder van Tiem B.V. Met de inzet van deze verbonden partij streven wij naar duurzame toeleiding van bijstandsontvangers naar werk, het voorkomen van werkloosheid en schooluitval onder jongeren, en het bieden van ondersteuning aan inwoners uit het doelgroepregister en met een SW- of Beschut Werk indicatie.  

In 2025 was er een verschil tussen de begroting van de gemeente en die van Tiem. Dit structurele tekort wordt meegenomen naar 2026, waardoor het totale tekort voor de gemeente Zwolle uitkomt op €783.685 (exclusief statushouders).

We zetten de impulsgelden (€326.333) en infrastructurele middelen (181.747) vanuit het Rijk in om dit tekort te dekken. Hierdoor daalt het resterende tekort naar €275.605.  We stellen voor om € 137.500 incidenteel beschikbaar te stellen voor het oplossen van het tekort. Tiem is gevraagd het resterende bedrag in de eigen begroting op te lossen. Tiem werkt in onze opdracht aan een meerjarenbegroting gericht op structurele kostenbeheersing en reductie via innovaties (zoals AI en robotisering), groei van eigen inkomsten en het herijken van de organisatie- en huisvestingsstructuur.

Voor de korte termijn ziet Tiem niet direct oplossingen voor het tekort maar werkt in opdracht van het college aan een voorstel. Eind van het jaar stemmen Tiem en gemeente af over het voorstel en de financiële haalbaarheid daarvan.

7. Versterking doorstroompunt en netwerk jeugd (structureel, doel 2.1.1 )

De doorlichting van het team Leerplicht-Doorstroompunt Zwolle laat zien dat er structureel onvoldoende formatie beschikbaar is om de wettelijke basistaken goed uit te voeren. Hierdoor staat vooral de inzet op het terugdringen van voortijdig schoolverlaten (vsv) onder druk. Het ondersteunen van jongeren richting een passende plek op school of op werk is voor de gemeente juist een belangrijk onderdeel van het versterken van de sociale basis van jongere inwoners. Ketenpartners doen steeds vaker een beroep op het team, wat leidt tot overbelasting en risico’s in de uitvoering. Het voorstel is dat we de basistaken van het Doorstroompunt volledig financieren en de helft van de aanvullende taken. We leggen hierbij de focus op de belangrijkste netwerken. Totaal is het voorstel om structureel € 189.146 beschikbaar te stellen.

8. Buitengebied Zwolle (incidenteel, doelen 3.1.1 en 4.2.1 )

Een groot deel van de gemeente Zwolle is buitengebied. De komende jaren spelen daar vele opgaven op het gebied van klimaatadaptatie (waterveiligheid), de energietransitie, stikstof, vrijetijdseconomie en de agrarische sector. Opgaven die ook randvoorwaardelijk zijn voor goed wonen, werken en leven in de stad Zwolle. Stad en land zijn steeds meer aan elkaar verbonden. Binnen dit kader stellen we voor om € 40.000 incidenteel beschikbaar te stellen voor het actualiseren van het KGO-beleid (Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving).

9. Vervolg RTP – sleutelgebieden (incidenteel, doel 3.1.1 )

Het Ruimtelijk Toekomstperspectief is in juli 2025 vastgesteld door de raad. Dit perspectief biedt richting aan de ontwikkeling van de leefomgeving tot 2040, met een doorkijk naar 2050. In vijf sleutelgebieden komen meerdere ruimtelijke opgaven samen. Voor een zorgvuldige start stellen wij voor om voor elk gebied een startnotitie op te stellen. Hiervoor is een totaalbedrag van € 420.000 nodig, die voor € 120.000 wordt gedekt uit toekomstige verwachte grondexploitaties. Per saldo is € 300.000 in 2026 gemeentelijke middelen benodigd.

De kosten voor de gebieden Vechtrand en Zwolle-Zuid/zuid dekken wij zowel uit toekomstige grondexploitaties (50%) als vanuit de reguliere begroting (50%). De kosten voor de overige sleutelgebieden nemen wij op in de reguliere begroting. Deze investering is incidenteel en geldt alleen voor dit jaar. De startnotities vormen de basis voor een go/no-go-besluit over verdere planvorming.

10. Integrale gebiedsvisie Goertjesweg en omgeving (incidenteel, doel 3.1.1 )

Bij het besluit over de tijdelijke parkeervoorziening aan de Goertjesweg hebben wij besloten een integrale gebiedsvisie op te stellen voor de Goertjesweg en omgeving. Er zijn verschillende ontwikkelingen in de omgeving die we kunnen meenemen. De huisvesting van Stichting Nooterhof en het Nooterhof Netwerk is op korte termijn aan vernieuwing toe. De eigenaar van het voormalig Landstedegebouw aan de Goertjesweg wil op korte termijn het gebouw herontwikkelen. Er ligt mogelijk ook een kans om het gebied beter te verbinden met het sportpark Marslanden en het Revalidatiecentrum Vogellanden, die ook een ruimtevraag heeft. In de visie onderzoeken we de mogelijkheden voor de herinrichting van de kavel van de tijdelijke parkeervoorziening. De moties die door de gemeenteraad zijn aangenomen bij de besluitvorming over de tijdelijke parkeervoorziening zullen in het proces worden meegenomen. Om na de vaststelling van de startnotitie tot een gebiedsvisie te komen, moeten we diverse werkzaamheden en onderzoeken uitvoeren waarvoor we een budget van € 250.000 in 2026 nodig hebben.

11. Novex-programma stedelijk Zwolle (incidenteel, doel 3.1.1 )

We vragen voor 2026 en 2027 financiële middelen aan voor het programma Stedelijk Zwolle. We richten ons op de vijf sleutelgebieden uit het Ruimtelijk Toekomstperspectief en willen deze nadrukkelijk in de NOVEX-samenwerking positioneren. Zonder deze inzet loopt steun en (financiële) inzet van het Rijk mogelijk terug. De plannen vragen om stevige samenwerking in de regio. We willen sneller en beter afspraken maken en deze voor de langere termijn kunnen bestendigen (onder andere in de Regionale Investeringsagenda – RIA).

Voor de jaren 2026 en 2027 vragen wij € 350.000 per jaar. We gaan uit van aanvullend € 100.000 bijdrage vanuit Rijk/regio. We gebruiken dit voor de benodigde personele inzet en onderzoek/verkenningen. Daarmee versterken we de samenwerking in de regio. Ook vergroten we de kans op financiële middelen van het Rijk en regiopartners. Zo houden we tempo in de uitvoering van onze ambities en doelen.

12. Stedelijke regie bereikbaarheid (incidenteel, doel 3.1.1 )

Er is stedelijke regie nodig op de bereikbaarheid van de stad. Door de groei van projecten in de stad is de oude werkwijze niet langer afdoende. Met het project ‘Zwolle bereikbaar’ doen we onderzoek en implementeren we een Zwolse manier om onze projecten centraal te toetsen op de impact van een project op de bereikbaarheid in de stad en de relatie tot andere projecten en de onderlinge relatie van projecten op gebied van bereikbaarheid en mogelijk faseringsvoorwaarden die hier spelen.
We stellen voor om een incidenteel budget van €100.000 voor het project ‘Zwolle bereikbaar’ beschikbaar te stellen.

13. Upgrade Oldenelerpark (incidenteel, doel 3.1.1 )

Bij de vaststelling van de gebiedsvisie IJsselcentrale en omgeving op 6 juli 2021, heeft de raad een motie aangenomen om te onderzoeken of het Oldenelerpark een upgrade kan krijgen. Doel van de upgrade is dat het Oldenelerpark als recreatiegebied voor buitengeluk kan zorgen voor zowel de huidige omliggende bewoners als de toekomstige bewoners van Nieuw Harculo. Parallel aan de ontwikkeling van het Ruimtelijk Ontwikkelplan (ROP) en Natuurontwikkelplan (NOP) voor Nieuw Harculo door ontwikkelaar Reales is daarom door de gemeente een ontwerp gemaakt voor de upgrade van het Oldenelerpark. Bij de vaststelling van het ROP en NOP voor Nieuw Harculo heeft de raad kennis genomen van het ontwerp en is de motie afgedaan. In het raadsvoorstel is aangekondigd dat de besluitvorming en het bijbehorende krediet voor de upgrade van het Oldenelerpark worden aangemeld voor de integrale afweging over de begroting 2026.

Om de upgrade van het Oldenelerpark te kunnen uitvoeren, is incidenteel krediet nodig ter hoogte van € 110.000 (prijspeil 2026). Met Reales is een afspraak gemaakt over een financiële bijdrage van € 26.730. Er vinden nog gesprekken plaats met het Waterschap over de financiële bijdrage die zij kunnen leveren in het kader van de dijkversterking en de (tijdelijke) invloed daarvan op het Oldenelerpark. Hiermee resteert een benodigd krediet van € 58.240.

14. Open monumentendag (structureel, doel 3.2.3 )

Open Monumentendag is een van de grootste culturele evenementen van Nederland, met in 2024 een recordaantal van ruim 2 miljoen bezoekers. Het is dé landelijke, regionale en lokale erfgoedpubliekstrekker en draagt bij aan het cultuurhistorisch profiel van Zwolle. Deze landelijke dag verbindt inwoners en bezoekers op unieke wijze met ons waardevolle erfgoed en haar verhalen. Het evenement vindt jaarlijks plaats op de tweede zaterdag van september.

Zwolle kent jaarlijks een rijk en gevarieerd programma met meer dan 50 gratis voor het publiek opengestelde monumenten. Bezoekers kunnen verder genieten van wandelroutes, kinderpuzzeltochten, gezinsactiviteiten, exposities, muzikale optredens, rondleidingen, workshops, fietstochten en de populaire elektrische hop-on hop-off trein. Het Monumentenmagazine, vol inspirerende artikelen over het Zwolse erfgoed, wordt mogelijk gemaakt dankzij de belangeloze inzet van auteurs en de bijdrage van adverteerders. Het succes spreekt voor zich: het aantal getelde bezoekers is gegroeid van circa 10.000 in 2007 naar ruim 24.000 in 2025.

Tegelijkertijd staat de organisatie onder druk. Met het huidige budget en ondanks de inzet van vrijwilligers is het niet langer haalbaar om de kwaliteit en omvang van het evenement te waarborgen.
Om continuïteit te garanderen stellen wij voor om structureel € 45.000 extra beschikbaar te stellen voor de organisatie van Open Monumentendag Zwolle.

15. Infrastructurele maatregelen bij gebiedsontwikkelingen (structureel, doel 3.3.1 )

Vanuit verschillende (programma's voor) gebiedsontwikkelingen (Stadshart, Spoorzone, Nieuw Harculo, Stadshagen etc.) wordt er gezocht naar dekking voor infrastructurele maatregelen die noodzakelijk zijn om woningbouw en gebiedsontwikkeling mogelijk te maken. Deze maatregelen zijn op dit moment niet begroot. In de Perspectiefnota 2026-2029 is aangegeven dat we bij de begroting 2026 de financieringsbehoefte in beeld brengen.
De financiering van deze maatregelen is van belang voor de voortgang van de betreffende gebiedsontwikkelingen. Het gaat om de volgende infrastructurele maatregelen:
•   Herinrichting Middelweg
•   Aanpassingen IJsselallee
•   Herinrichting Merwedelaan + deel Reggelaan
•   Verbreding Scholtensteeg
•   Herinrichting kruising Commissarislaan-IJsselcentraleweg
•   Herinrichting buitenplans deel IJsselcentraleweg
•   Fietsparkeren station Stadshagen

Voor het functioneren van het stedelijke mobiliteitssysteem zijn met name de maatregelen aan de Middelweg  en IJsselallee van strategisch belang. Daarnaast dragen we met een investering aan het Fietsparkeren op het station Stadshagen en de Merwedelaan ook bij aan de stedelijke mobiliteitsdoelstellingen.
De  maatregelen voor de Scholtensteeg (Stadshagen) en kruising Commissarislaan-IJsselcentraleweg en buitenplans deel IJsselcentraleweg (Harculo) zijn vooral van belang als gebiedsontsluiting of lokale ontsluiting.

Financiën
De projecten gezamenlijk vragen om een investeringskrediet van € 11,8 miljoen. We willen de netto-investering hiervan gaan kapitaliseren, dit geeft structurele afschrijvingslasten. Het betreft hier de volledige lasten, cofinanciering of subsidiemogelijkheden zijn nog niet volledig in beeld gebracht. Maar het is aannemelijk dat maatregelen in aanmerking komen voor bijdragen vanuit provincie en/of Rijk. Uitgaande van een bandbreedte aan bijdragen van 50-60% aan wordt het gepresenteerde totale investering potentieel gedempt met € 6.5 miljoen tot € 5.3 miljoen. Dit werkt dan door in de jaarlijkse kapitaallasten.

15 a. Herinrichting Middelweg
De toekomstige ontwikkeling van de stad en de realisatie van onze ambities uit onder andere het Ontwikkelprogramma Stadshart brengt uitdagingen voor het stedelijk verkeersnetwerk met zich mee. Uit verschillende mobiliteitsonderzoeken als de Netwerkaanpak mobiliteit Zwolle, het mobiliteitsonderzoek voor de Singel en het ROP Noorderkwartier blijkt dat de inrichting van de Middelweg niet meer passend is voor het verkeersgebruik. Om de verkeersveiligheid en de doorstroming te bevorderen is het aanleggen van een vrijliggend fietspad en herinrichting van de huidige weg gewenst. Zo kunnen we onze ambities en de woningbouw blijvend stimuleren.

Het verwachte benodigde investeringskrediet bedraagt € 2,0 miljoen tot € 5,0 miljoen, afhankelijk van de gekozen uitvoeringsvariant. Hierbij is ook nog onduidelijk welk deel van de investering in aanmerking komt voor bijdragen van derden. Met een uitgangspunt van een gemiddeld bedrag van de totale investering van 60% in de bijdrage van derden geeft dit een benodigde eigen bijdrage van gemeente Zwolle in de investering van circa € 1,4 miljoen  (vanaf 2029 een jaarlijkse kapitaallast van € 56.000).

15 b. Aanpassing IJsselallee
Het versterken van de ring is als belangrijk aandachtspunt in het Regionaal Toekomstperspectief opgenomen.  De aanpassing van de kruispunten Nieuwe Veerallee, Hanzeallee en Hanzelaan zijn nodig voor de ontwikkeling van de Spoorzone en ter bevordering van de doorstroming op de Ring. Aanpassing is vanaf 2029 voorzien. Daarop vooruitlopend zijn kleinere maatregelen beoogd, waaronder het aanpassen van de Spoolderbergweg en de bewegwijzering. De investering in 2026 is daarmee circa € 200.000 en het pakket vanaf 2029 circa € 3 miljoen (totaal € 3,2 miljoen).   
De netto-investering, na cofinanciering, bedraagt € 1,3 miljoen (vanaf 2027 een jaarlijkse kapitaallast van € 8.000, vanaf 2030 oplopend naar jaarlijks € 52.000).

15 c. Herinrichting Merwedelaan en deel Reggelaan
In lijn met de gebiedsvisie Centrum Aa landen stellen we maatregelen voor die de verkeersveiligheid op de Merwedelaan en Reggelaan structureel verbeteren. Beide wegen zijn nu nog ingericht als gebiedsontsluitingsweg met een maximumsnelheid van 50 km/u, maar passen niet meer bij de gewenste leefkwaliteit en veiligheid in de wijk. Het gaat om de volgende maatregelen:

1. Korte termijn (2026): snelheidsreductie met fysieke maatregelen (onder andere wegversmallingen, verkeersplateaus).
2. Lange termijn (vanaf 2027): herinrichting van het volledige tracé (689 meter) naar GOW 30, inclusief vergroening en betere oversteekbaarheid.

Deze aanpak is urgent om woningbouw en bereikbaarheid in de wijk te faciliteren en sluit aan op signalen van bewoners, de raad en de gemeentelijke doelstellingen op het gebied van verkeersveiligheid. De gevraagde investering bedraagt € 1.310.000.
De netto-investering, na de cofinanciering, bedraagt € 525.000 (vanaf 2028 een jaarlijkse kapitaallast van € 21.000).

15 d. Verbreding Scholtensteeg
Met de  vaststelling van het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Breecamp-West is de uitvoering van gebiedsoverstijgende maatregelen noodzakelijk. Eén daarvan is de verbreding van de Scholtensteeg, als gevolg van de gebiedsontwikkeling, de komst van de Eliezer- en Obadjaschool, nieuwe voorzieningen en de verwachte toename van verkeersbewegingen. De aanpassing bestaat uit een verbreding van de rijbaan en aanleg van bermen en is gericht op betere doorstroming, passeerbaarheid (vooral voor groot verkeer richting buitengebied) en verkeersveiligheid. Deze ingreep is essentieel voor een veilige en toekomstbestendige ontwikkeling van Breecamp-West.

Totaal benodigd krediet: €1.086.000.

• € 72.000 in 2025 (voorbereiding, via 2 ^e- berap 2025)
• € 135.000 in 2026 (voorbereiding)
• € 879.000 vanaf 2026 (uitvoering)

In de concept anterieure overeenkomst zijn afspraken gemaakt over kostenverdeling met initiatiefnemers. De benodigde grond wordt ingebracht door de ontwikkelende partij. Voorgesteld wordt om de gemeentelijke bijdrage beschikbaar te stellen en de verdere planuitwerking samen met de initiatiefnemers voort te zetten.

De netto-investering, na cofinanciering, bedraagt € 440.000 (vanaf 2027 een jaarlijkse kapitaallast van € 17.600).

15 e. Herinrichting IJsselcentraleweg
Kruising Commissarislaan
In de gebiedsvisie IJsselcentraleweg en omgeving is geconstateerd dat bij ontwikkeling van Nieuw Harculo het nodig is het kruispunt IJsselcentraleweg/ Commissarislaan als entree naar Nieuw Harculo te verbeteren. Door de toename van het verkeer is ontvlechting van langzaam en gemotoriseerd verkeer gewenst. Ook is de locatie de entree naar de ontwikkeling en daarmee vraagt dit om gelijkwaardigheid. De herinrichting van de kruising is om deze reden onlosmakelijk verbonden aan de ontwikkeling van Nieuw Harculo. Het kruispunt wordt opgenomen in het ontwikkeling zijnde omgevingsplan voor Nieuw Harculo. Dit betekent dat, voordat het omgevingsplan wordt vastgesteld, er financiële dekking voor het gemeentelijk aandeel moet zijn, zodat er sprake is van een uitvoerbaar plan.

In het Ruimtelijk Ontwikkelplan voor Nieuw Harculo zijn twee varianten in beeld gebracht. Tijdens de participatiebijeenkomst over Nieuw Harculo zijn deze varianten getoond en is hierop een reactie gegeven. In een later stadium wordt hierin een keuze gemaakt en krediet aangevraagd. De uitvoering is voorzien in 2029. In verband met voorbereiding en aanbesteding is het krediet nodig in 2027.

De kosten voor aanpassing van de kruising (inclusief participatie en besluitvorming) zijn geraamd op € 561.000. Deze kosten zijn toe te rekenen aan grondeigenaren binnen het gebied voor zover er een ontwikkeling plaatsvindt. Het merendeel van de kosten, te weten € 470.000, wordt dan ook gedragen door Reales. De overige kosten (€ 90.000) zijn op dit moment niet te verhalen, omdat er geen (nieuw) initiatief is gekomen voor ontwikkeling van het terrein aan de Professor Feldmannweg. Om deze reden wordt dit bedrag opgevoerd voor de gemeentelijke begroting. Mogelijk kunnen deze kosten in de toekomst alsnog ook worden verhaald.

Herinrichting buitenplans deel IJsselcentraleweg
In het raadsvoorstel van 2021 werd al benoemd dat aanpassingen aan het buitenplanse deel van de IJsselcentraleweg noodzakelijk zijn voor de verkeersveiligheid. Dit deel vormt een barrière voor fietsers en voetgangers richting sportvoorzieningen, scholen en andere bestemmingen. Tijdens het participatieproces voor Nieuw Harculo gaven bewoners aan dat de verkeerssituatie dringend verbeterd moet worden vanwege te hoge snelheden en kwetsbare overstekers. Met de ontwikkeling van Nieuw Harculo neemt het verkeer verder toe, daarom wordt de snelheid op dit deel van de IJsselcentraleweg verlaagd van 50 naar 30 km/u, gecombineerd met aanpassingen aan de rijbaan en kruispunten.  Dit verhoogt de verkeersveiligheid, leefbaarheid en past binnen de Strategie Verkeersveiligheid. Een schetsontwerp is gepresenteerd tijdens de participatiebijeenkomst van juni 2025, waarop bewoners konden reageren.

Uitvoering van de herinrichting is voorzien in 2029. Om de maatregelen te kunnen uitvoering is krediet nodig. Met Reales zijn financiële afspraken gemaakt voor een bijdrage aan deze werkzaamheden. Daarnaast is krediet nodig van de gemeente. Om de daadwerkelijke herinrichting te kunnen starten in 2029 is het krediet benodigd in 2027 in verband met besluitvorming, de verdere uitwerking en de aanbesteding. De geraamde kosten van deze herprofilering (inclusief participatie, besluitvorming en kosten voor voorbereiding en toezicht) bedragen € 1.878.000. Met Reales is afgesproken dat zij (op basis van een ppt-berekening (profijt, proportionaliteit en toerekenbaarheid) hieraan een bedrag van € 463.000 meebetalen. Daarmee resteert een benodigd krediet van de gemeente van € 1.415.000.

De delen ‘Kruising Commissarislaan’ en ‘Herinrichting buitenplans deel IJsselcentraleweg’ kennen samen een netto-investering, na cofinanciering, van € 1.505.000 (vanaf 2030 jaarlijkse kapitaallasten van € 60.200).

15 f. Uitbreiding fietsparkeren station Stadshagen
Sinds 2022 wordt de bezetting van de fietsenstallingen bij station Stadshagen gemonitord en bleek al snel dat de stallingen op werkdagen volledig bezet zijn. In de daaropvolgende jaren, de meest recente tellingen dateren van november 2024, is het gebruik alleen maar toegenomen, wat heeft geleid tot een aanzienlijke overbezetting.
Hierdoor staan veel fietsen buiten de stallingen en wordt de fietsenstalling die eigenlijk bedoeld is voor basisschool De Schatkamer vaak gebruikt door treinreizigers wat tot een forse structurele overbezetting leidt van 120% tot zelfs 200% in 2023 en 2024. Dit veroorzaakt overlast voor zowel de school als bewoners en reizigers, en leidt tot blokkades van trottoirs, wat nadelige gevolgen heeft voor de toegankelijkheid voor onder andere blinden, slechtzienden en rolstoelgebruikers.). Daarnaast leidt het tot verrommeling van de stationsomgeving.   Bij de Perspectiefnota is in juli 2025 een motie (M17-17 Netjes in het gelid) aangenomen waarin het college wordt opgeroepen om in overleg te gaan ProRail voor een permanente oplossing, samen met ProRail te zoeken naar financieringsmogelijkheden en met een voorstel te komen bij de begroting 2026.Gezien het feit dat Stadshagen de komende jaren alleen maar verder zal groeien, met ontwikkelingen zoals De Tippe, Breezicht en Breecamp-West, is er  noodzaak om de fietsenstallingen op korte termijn uit te breiden.

De noodzakelijke uitbreiding betekent een forse investering. ProRail komt uit op een uitbreiding van minimaal 100-125 fietsparkeerplekken, wat neerkomt op een totaalprijs (eerste schatting) van €350.000. De kosten bedragen naar schatting circa € 175.000 voor de gemeente.

Parallel aan het meenemen van dit project in dit bestedingsvoorstel wordt onderzocht of er mogelijkheden voor alternatieve financieringsbronnen zijn (bijvoorbeeld de reserve Parkeren).

De netto-investering, na cofinanciering, bedraagt € 175.000 (vanaf 2027 een jaarlijkse kapitaallast van € 11.700).

16. Programmamanagement mobiliteit (incidenteel, doel 3.3.1 )

Bij het najaarsmoment 2023 is structureel €135.000 aangevraagd voor het aanbrengen van programmatische sturing op de mobiliteitsopgave. De programmasturing draagt bij aan het prioriteren, stedelijke regie en de verbinding van de mobiliteitsopgave aan de groei van de stad (leefbaarheid, bereikbaarheid, klimaatadaptatie, gezondheid en brede welvaart). Specifiek noemen we de grote opgave op het gebied van woningbouw. Met de mobiliteitstransitie faciliteren we woningbouw. Dit bedrag was gebaseerd op de inzet van een programmamanager (2 dagen in de week; de overige dagen gefinancierd uit Novex/Stedelijk Zwolle en MIRT), een projectassistent (2 dagen in de week) en communicatieadvies (1 dag in de week). De afgelopen jaren is deze inzet gegroeid, als gevolg van de vragen uit de organisatie en de groeiende opgaven waar het programma op stuurt.

Niet alleen is de oorspronkelijk aangevraagde inzet uitgebreid (zo is er meer inzet geweest op communicatie), maar is de inzet ook uitgebreid op programmabeheersing, planningsadvies en projectcontrol. Daarmee zijn de beschikbare baten niet meer in verhouding tot de structurele lasten. Dat leidt tot een aanvullende vraag  van €137.000 in 2026 en 2027.

17. Toekomstperspectief Holtenbroek (incidenteel, doel 3.7.1 )

In 2024 is, in samenwerking met bewoners en maatschappelijke partners, een toekomstperspectief ontwikkeld voor de wijk Holtenbroek. Dit toekomstperspectief biedt richting voor de lange termijn, biedt een integrale basis voor het bestaande gebiedsprogramma en vormt het kader voor toekomstige beleidskeuzes, investeringen en samenwerking in de wijk. Om het toekomstperspectief te verankeren in de organisatie en te vertalen naar concrete uitvoeringslijnen, is in 2026 inzet van een procesmanager noodzakelijk. Het voorstel is om incidenteel €60.000 hiervoor beschikbaar te stellen.  

18. Ruimtelijke inpassing transformatoren (structureel, doel 4.1.1 )

In Zwolle wordt het elektriciteitsnet verzwaard om netcongestie tegen te gaan. In sommige buurten is het noodzakelijk om tot inpandige inpassing over te gaan om überhaupt tot plaatsing deze zogenaamde trafo-huisjes komen. Zo wordt geen extra claim gelegd op de (zeer) beperkte openbare ruimte.

Er zijn geen middelen voor inpandige plaatsing. Dit zorgt niet alleen voor vertraging waardoor cruciale verzwaring van het elektriciteitsnet langer duurt. Met dit voorstel wordt op alle plekken in de stad waar de inpandige plaatsing van trafo’s noodzakelijk is dit mogelijk gemaakt. De benodigde middelen zijn €190.000 voor 2026 en structureel vanaf 2027 €265.000 per jaar.

19. Versnelling inclusieve speeltuinen (incidenteel, doel 5.1.1 )

Met het aannemen van Motie ‘M17-12 Versnelling inclusieve speelplekken in elke wijk’ in besluitvorming over de PPN op 7 juli 2025 is besloten om € 825.000 vrij te maken voor het verbeteren van de toegankelijkheid en het toevoegen van inclusieve voorzieningen aan de speeltuinen in 15 wijken. Dit met als doel om in iedere wijk een (meer) inclusieve speelvoorziening te kunnen aanbieden. Dit bedrag wordt in 2 jaar beschikbaar gesteld (€ 412.500 voor de jaren 2026 en 2027). De structurele kapitaallasten bedragen € 81.840.

20. Programmacoördinatie uitvoeringsprogramma Schone luchtakkoord (incidenteel, doel 5.1.2 )

Het college heeft in april 2025 het Schone Lucht Akkoord (SLA) ondertekend. Dit betekent dat Zwolle toezegt mee te werken aan het doel om in Nederland 50% gezondheidswinst te realiseren door betere luchtkwaliteit in 2030 ten opzichte van 2016. Voor de uitvoering van ons aandeel in het Schone luchtakkoord (SLA) moeten we een decentraal (gemeentelijk) uitvoeringsprogramma opstellen en indienen bij de Stuurgroep SLA. Een groot deel van de basismaatregelen uit het SLA is binnen de reguliere uitvoering geborgd. Voorbeelden hiervan zijn de zero-emissiezone, de mobiliteitsagenda en de walstroomvoorziening Margriethaven. Deze activiteiten worden in het op te stellen uitvoeringsprogramma onder de noemer van het SLA-standaardpakket gebracht.

Voor adequate uitvoering van het SLA is vanaf 2026 budget nodig voor programmacoördinatie en -regie alsmede werkbudget om invulling te geven monitoringstaken, implementatie van maatregelen en onderzoeks- en advieskosten. Het voorstel is om deze middelen voor drie jaar incidenteel toe te kennen (€ 100.000 in 2026, 2027 en 2028) en na deze periode te heroverwegen hoe we door willen gaan met het SLA.

21. Wettelijke verplichtingen geluid en externe veiligheid (incidenteel, doel 5.1.2 )

Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht geworden. De Omgevingswet brengt voor de gemeente een aantal nieuwe verplichtingen met zich mee ten aanzien van de thema’s Geluid en Omgevingsveiligheid (voorheen “externe veiligheid”). Deze verplichtingen maken geen onderdeel uit van het wettelijk verplichte basistakenpakket van de Omgevingsdienst IJsselland (ODIJS) en moeten dus door de gemeente zelf ingevuld worden. Wel is op onderdelen medewerking van ODIJS nodig. De daarvoor benodigde inzet is onderdeel van de afgesproken activiteiten die ODIJS voor Zwolle uitvoert. Uit een inventarisatie blijkt dat niet alle verplichtingen en bijhorende activiteiten zijn gepland en begroot binnen het programma Omgevingsplan. Dit vraagt een correctie waarin met dit bestedingsvoorstel  wordt voorzien. De benodigde middelen voor het uitvoeren van deze activiteiten zijn in 2026 € 188.000, in 2027 € 180.000 en in 2028 € 41.000.

22. Openluchtbad overdracht naar vastgoed (structureel, doelen 1.1.2 en 5.3.1 )

We stellen voor het eigenaarschap van het openluchtbad binnen de organisatie over te dragen van beleidsprogramma sport naar vastgoed. Dit is in lijn met onze organisatievisie, waarbij werkzaamheden bij de afdelingen belegd zijn met de desbetreffende expertise. Er verschuiven budgetten tussen de programma's, maar verder is dit budgetneutraal.
In de reserve Onderhoud sportaccommodaties werd een tekort voorzien over drie jaar. Door deze overdracht wordt deze pas in 2032 verwacht. Op dat moment zal de situatie van de onderhoudsreserve bestuurlijk worden voorgelegd.

23. Brede verkenning maatschappelijke voorzieningen (incidenteel, doelen 5.3.1 en 5.3.2 )

Zwolle staat voor de opgave om wijken toekomstbestendig te maken, met aandacht voor leefbaarheid, veiligheid en verbondenheid. Maatschappelijke voorzieningen dragen bij aan de vitaliteit en de sociale infrastructuur in de wijken, dorpen en stad. Voorzieningen versterken de sociale basis en bieden ook ondersteuning aan inwoners van Zwolle in een ‘meer kwetsbare positie’. Vanuit bijvoorbeeld de jeugdzorg, WMO en participatiewet biedt de gemeente passende dienstverlening aan inwoners. Bij voorkeur preventief en in aansluiting op de kracht van de samenleving. Maatschappelijke voorzieningen accommoderen deze inzet en leiden veelal tot gemeenschapsvorming en een netwerksamenleving (vitale wijken).
De forse toename van het aantal inwoners met diversiteit in achtergrond, leeftijd en leefstijl vraagt om ‘het meebewegen van voorzieningen met de ontwikkelingen van Zwolle’. Dit om te voorkómen dat het aanbod in de toekomst niet meer aansluit op de behoefte van de inwoners en onvoldoende antwoord biedt op de sociaal maatschappelijke vraagstukken in die wijk of buurt. We legden in de afgelopen jaren een stevige basis voor een toekomstgericht voorzieningenbeleid. Voor 2026 - 2028 is projectbudget nodig om de inzet te continueren en een aantal nieuwe ontwikkelingen in gang te zetten. Hierbij gaat het om € 271.520 in 2026, 2027 en 2028. Deze kosten worden gedekt vanuit het IHP Onderwijshuisvesting.

24. Stelpost kapitaallasten onderhoud vastgoed (structureel, doel 5.3.1 )

De gemeente onderhoudt haar vastgoed aan de hand van meerjarenonderhoudsplannen (mjop’s). Het planmatig onderhoud (vervangingsinvesteringen in het onderhoud) wordt gedekt door een stelpost kapitaallasten. Er is in vergelijking met de mjop’s structureel te weinig budget beschikbaar om ons vastgoed op een sober en doelmatig niveau te kunnen onderhouden. De reden dat er meer geld nodig is, is dat de bouwkosten in de afgelopen jaren sterk gestegen zijn en diverse mutaties zijn geweest binnen de vastgoedportefeuille. De kapitaallasten voor deze hogere onderhoudslasten lopen met ingang van 2026 jaarlijks met structureel € 35.000 op. Daartegenover staat dat de gemeente ook meer huurinkomsten heeft als gevolg van nieuwe verhuringen en huuronderhandelingen. Met ingang van 2026 kan al rekening gehouden worden met een structurele inkomsten stijging van € 250.000.

25. Uitwerken en implementatie waardegestuurd en assetmanagement (incidenteel, doelen 5.4.1 en 5.1.1 )

De afdeling Stadsbeheer en Vitale wijken gaat de principes van waardegestuurd assetmanagement verder implementeren. Het waardegestuurd beheren brengen we in lijn met de omgevingsvisie en met wijkgericht werken. Basis hiervoor is de op te stellen strategische agenda, die uit te werken onderwerpen beschrijft en in de tijd uitzet. Dit vraagt om een goede regie en sturing op de uitwerking hiervan. Deze ontwikkeling loopt in lijn met de in 2026 aan te bieden Nota Kapitaalgoederen 2027-2032, ter vaststelling door het bestuur.

Het voorstel is om in 2026  €400.000  beschikbaar te stellen om een plan op te stellen om de basis op orde te brengen en het waardegestuurd assetmanagement uit te werken en te implementeren. Naast inzet van extra eigen capaciteit gebruiken we expertise uit de markt (adviesbureaus) voor het uitwerken van bijvoorbeeld het waardegestuurde inclusief dashboard, de vervangingsstrategie inclusief financiering en het uitwerken en implementeren van de beheerbasisprocessen. Als dekking wordt voorgesteld om de onderbesteding van het groot onderhoud hiervoor in te zetten.

26. Gemeenteraadsverkiezingen 2026 (incidenteel, doel 6.1.1 )

Net als in 2022 is er voor de gemeenteraadsverkiezingen 2026 voor opkomstbevorderende maatregelen en het inwerkprogramma van de nieuwe raad middelen nodig, voor 2026 gaan we uit van € 100.000.

27. Adreskwaliteit, aanpak leegstand (structureel, doel 6.3.1 )

Momenteel zijn er in de gemeente Zwolle ongeveer 1.800 leegstaande panden. Leegstand heeft een negatieve impact op de leefbaarheid en veiligheid in de wijken. Om deze problematiek effectief aan te pakken, is het noodzakelijk om gerichte maatregelen te nemen en de coördinatie en handhaving te versterken. Naast de negatieve effecten op de leefomgeving, loopt de gemeente ook inkomsten mis.
Deze aanvraag is een uitvloeisel van een intensivering van de uitvoering van de Basisregistratie Personen en betreft dus een uitvoeringsmaatregel. Het is geen nieuw beleid om de leegstand van woningen te verminderen. Dit project zal echter wel inzicht geven in de leegstand binnen de gemeente en kan input genereren voor het vaststellen van beleid ten aanzien van de leegstand van woningen.

Het doel is om de leegstand in de gemeente te verminderen door de aanstelling van een (tijdelijke) projectleider en toezichthouders. Deze functies zullen bijdragen aan een gestructureerde en effectieve aanpak van leegstand, waardoor de leegstand minder wordt. Per extra ingeschreven inwoner ontvangen we ongeveer €375 extra aan algemene uitkering. Binnen 3 jaar denken we 1.250 extra inschrijvingen te kunnen realiseren. Dit zorgt ervoor dat er structureel extra inkomsten gerealiseerd worden van €468.750 op de algemene uitkeringen. Voor de inzet van de (incidentele) projectleider en de toezichthouders is 2 fte en een auto nodig, voor een bedrag van € 263.810 in 2026 en daarna € € 189.018.

28. Formatie Verkiezingen (structureel, doel 6.3.1 )

De organisatie van verkiezingen is een complexe en kritieke taak die zorgvuldige planning, coördinatie en uitvoering vereist. Om de kwaliteit en betrouwbaarheid van de verkiezingsprocessen te waarborgen, is het noodzakelijk om voldoende capaciteit en expertise binnen het team te hebben. De huidige werkdruk en de toenemende complexiteit van de regels waaraan de organisatie van de verkiezingen moet voldoen vragen om extra ondersteuning en flexibiliteit in het inhuren van specialistische kennis.

Het beschikbaar stellen van €200.000 voor flexibele inhuur is noodzakelijk om de verkiezingsorganisatie structureel te versterken. Hiermee  beschikken we over de juiste expertise en capaciteit op de momenten dat dit het meest nodig is. Dit verkleint het risico op fouten en vertragingen, en borgt een efficiënte, zorgvuldige en wettelijk correcte uitvoering van alle verkiezingen.