5. Vitale wijken

Inwoners en organisaties ervaren steeds meer betrokkenheid en eigenaarschap bij de inrichting van hun leefomgeving waarin het prettig wonen, werken en recreëren is en die uitnodigt tot gezond gedrag

Samenwerken met inwoners in Zwolle is belangrijk want er schuilt veel kracht in de stad. We luisteren, met onze partners, naar wat er speelt en vertalen dat naar concrete en samenhangende acties. Samen met de uitkomsten van het Buurt-voor-Buurt onderzoek actualiseren we tweejaarlijks per stadsdeel de wijkopgaven. Zo maken we zichtbaar dat we differentiëren en maatwerk per wijk leveren.

Groen en water in of dichtbij woon- en werkgebieden zijn daarbij essentieel. We geven bewoners de ruimte om hun eigen leefomgeving te vergroenen en hier bijvoorbeeld gezamenlijk een ontmoetingsplek of buurttuintje te ontwikkelen. Zo vergroten we de betrokkenheid en eigenaarschap van onze inwoners. Ook kan men op de volks- en nutstuinen groente verbouwen.

We zetten in op bewegen, ontmoeten, spelen en sporten in de buitenruimte (BOSS). Dit doen we door in de wijken aan te sluiten bij de behoeften die er zijn. We verbreden hiermee de inzet van onze ruim 380 speelterreinen. door in te zetten op bewegen, ontmoeten, spelen en sporten in de buitenruimte dragen we bij aan de vitaliteit en gezondheid van inwoners.

Zwolle heeft tal van recreatielocaties, denk aan de recreatieplassen, de uiterwaarden, de stadsboerderijen en buurttuinen maar ook de veerpontjes en de recreatieve fietsroutes. Ook met deze locaties proberen we zoveel mogelijk aan te sluiten bij de behoeften van de inwoners.

Wij hechten waarde aan Natuur- en Duurzaamheidseducatie (NDE). Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer kinderen op jonge leeftijd in aanraking komen met NDE zij op latere leeftijd meer bereid zijn om duurzame maatregelen te treffen en positief gedrag te vertonen. Dit draagt direct bij aan een vitale en gezonde leefomgeving.
Kinderen kunnen met tuinieren kennismaken bij de gemeentelijke jeugdtuincomplexen, ook kunnen zij op pad met de Zwolse schaapskudde. Daarnaast spelen de stadsboerderijen, dierenweides en Park de Nooterhof een grote rol bij NDE.

Wij werken aan een optimaal welzijn voor gezelschaps- en wilde dieren binnen de gemeentegrenzen. We voeren hierbij zoveel mogelijk de wettelijke (noodopvang)taken uit en ondersteunen daarbij onze uitvoerende partners. Ook nemen we dierenwelzijn actief mee in ter zake doende besluitvorming. Denk hierbij aan advisering over het welzijn van vleermuizen bij de bouw en/of isolatie van woningen.

Raadsbesluit doorontwikkeling wijkgericht werken

Nota dierenenwelzijn

BOSS-beleid

Wijkmanagement

• We voeren in 2026 opnieuw het Buurt-voor-Buurt onderzoek uit en gebruiken de uitkomsten voor de actualisatie en monitoring van de huidige wijkopgaven 2025-2028..
• Binnen het kader van 'Versterken wijkgericht werken' werken we aan nieuwe wijkcyclus waarbij meer aandacht is voor een lange termijnvisie op basis van een domein overstijgende  analyse, met een gezamenlijke en eenduidige wijze van sturing en uitvoering.
• Met de uitkomsten van de evaluatie werken aan een doorontwikkeling van de website MijnWijk.
• We zetten in op integraal programmeren in de wijk (sociaal en fysiek) waardoor budgetten meer aan elkaar gekoppeld kunnen worden.
• We starten een experiment met een platform Bewonersinitiatieven in één of twee wijken in Zwolle.
• We introduceren de tool "leefstlijlen" in de organisatie met als doel het beter leren kennen en begrijpen van onze inwoners waardoor we nog klantgerichter kunnen communiceren en participeren.

Recreatiebeleid

• Qua recreatie wordt volop gewerkt aan een doorontwikkeling recreatief bezien. Zo is het afgelopen jaar ook gestart met een campagne voor het bevorderen van zon- en zwemveiligheid. Op de Wijthmenerplas is getart met Wingfoilen en ook het aantal SUP'pers zien we toenemen. Daar waar ook dieren aanwezig zijn, wordt ingezet op actieve afstemming tussen mensenwelzijn en dierenwelzijn.
• We nemen deel -of motiveren deelname van partijen- aan het provinciale programma “Natuur voor Elkaar” door het inbrengen van kansrijke pilots en projecten, zoals:
  • Natuur en gezondheid, waarbij fysiek en sociaal domein meer verbonden raakt. Bijvoorbeeld eetbaar groen bij zorginstellingen en tuinen en hier gezamenlijk mee gaan koken;
  • Natuurateliers organiseren waarbij grotere bewonersinitiatieven (20+ bewoners) door provincie en gemeente in ‘proven’ concept begeleid worden;
  • Bedrijventerreinen samen met ondernemers aan de slag (natuur voor elkaar en werklandschappen van de toekomst komen hier samen richting gemeente).

Dierenwelzijn
In 2025 is het dierenwelzijnsbeleid herijkt. In dit beleid is aangegeven welke zaken in 2026 uitgewerkt gaan worden. Dit zijn:   

• Het opstellen van een uitvoeringsprogramma voor de jaren 2026-2028;
• Het actualiseren van het hondenbeleid;
• Het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek naar de samenwerking met/tussen de diverse dierenwelzijnsorganisaties;
• Het herijken van de procedure voor de neutralisatie van zwerfkatten;
• Het doorontwikkelen in het werken met de keurmerken Dier-OK en vSKBN;
• Actieve afstemming opzoeken tussen ecologie en dierenwelzijn.

Gezonde buitenactiviteiten

• In 2025 is het beleid gericht op bewegen, ontmoeten, spelen en sporten vastgesteld (BOSS-beleid). Het BOSS-beleid wordt in 2025 en 2026 beproefd en uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma voor de komende jaren.
• We zetten in om inzicht in en draagvlak te verkrijgen voor deze beweging (gezondheid te bevorderen in de leefomgeving) en investeren in de samenwerking en het maken van concrete afspraken met andere regiogemeenten, de zorgverzekeraar en partners in de stad. Kansen benutten voor preventiecoalities.
• We versterken de sociale veerkracht door toegang te hebben tot sociale hulpbronnen en hulpbronnen uit de omgeving zoals sociale participatie, toegankelijkheid voorzieningen en mobiliteit.
• We zetten interventies in de leefomgeving in die een sociaal effect hebben.

Natuur-en Duurzaamheidseducatie (NDE)

• We gaan aan de slag om het NDE-beleid robuuster en in meer samenhang met de partijen neer te zetten. Op basis van de uitkomsten van het NDE onderzoek uit 2025 geven we verder invulling aan de stedelijke organisatie van NDE.
• We verkennen de nieuwbouw op, en inrichting van, Park de Nooterhof nader.

Wijkmanagement

• We onderhouden een netwerk van bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties en de regisseren de samenwerking tussen deze partijen en de gemeente.
• We voeren de wijkopgaven 2025-2028 in de vijf stadsdelen uit.
• We stimuleren (kleinschalige) leefbaarheidsinitiatieven van bewoners onder andere via het digitale platform MijnWijk ( https://mijnwijk.zwolle.nl/ ) en het budget Premie op Actie.
• Initiatiefrijk Zwolle - We hebben een loketfunctie voor maatschappelijk vernieuwende en wijkoverstijgende initiatieven en zetten daarvoor het Stimuleringsfonds Initiatiefrijk Zwolle in.
• We voeren regie in (acute) situaties omtrent leefbaarheid en veiligheid in de wijken.
• We onderhouden een dashboard met wijkdata (https://cijfersoverzwolle.nl/dashboard/wijkdata) en andere digitale wijkinformatie zoals wijkprofielen en leefstijlen.
• Wijkservicepunten - door middel van wijkservicepunten (op stadsdeelniveau) zijn we laagdrempelig toegankelijk voor bewoners en in de wijk actieve organisaties.
• We reageren adequaat op meldingen omtrent de openbare ruimte.

Recreatiebeleid

• We beheren en onderhouden de water gerelateerde-, groene -en recreatieve kapitaalgoederen, zoals beschreven in de Nota Kapitaalgoederen.
• We beheren speeltoestellen (inspectie speeltoestellen), recreatieplassen, veerdiensten en fiets- en wandelroutes.
• We hebben meer aandacht voor bewegen in de buitenruimte middels het BOSS-beleid (geactualiseerd speelbeleid), met aandacht voor inclusief spelen.
• We voeren het jaarlijks onderhoudsprogramma Waterwerken uit; onderhoud beschoeiing en waterwerken, fonteinen, sluizen en remmingswerken, onderhoud havens, kaden en bruggen.

Dierenwelzijn

• We stimuleren de samenwerking en de afstemming tussen beleid en uitvoering met de ketenpartners Dierenwelzijn. De uitvoering van het beleid wordt grotendeels door de partners in de stad vormgegeven. Wij maken afspraken over de taken die de partners voor ons uitvoeren.
• We subsidiëren het dierenasiel, de dierenambulance en Stichting Flappus.
• We behandelen gewonde dieren uit de openbare ruimte door dierenartsen.

Gezonde buitenactiviteiten

• We ondersteunen initiatieven die aanzetten tot bewegen en een gezonde leefstijl, bijvoorbeeld middels speelaanleidingen en eetbaar groen. In bestaande wijken en in gebiedsontwikkeling met (toekomstige) bewoners nadenken over ruimtelijke aanpassingen ten behoeve van gezonde buitenactiviteiten.
• We versterken de sociale veerkracht door toegang te hebben tot sociale hulpbronnen en hulpbronnen uit de omgeving zoals sociale participatie, toegankelijkheid voorzieningen en mobiliteit.

Natuur- en duurzaamheidseducatie (NDE)

• We zetten de vastgestelde koers NDE uit 2021 voort, en versterken we NDE in de wijk verder. Hierbij sluiten we aan op de BECK-agenda (Biodiversiteit, Energie, Circulariteit en Klimaat).
• We ondersteunen en subsidiëren verschillende partijen, onder andere ten behoeve van recreatie en NDE;
  • De stadsboerderijen en buurtweiden
  • Stichting Nooterhof
  • De Milieuraad
• We zetten de informatievoorziening van NDE voort door nieuwsbrieven te publiceren en de NDE-website actueel te houden.
• De schaapskudde graast zowel in Holtenbroek als Stadshagen.
• Op de jeugdtuincomplexen in de Aa-landen/Holtenbroek, Stadshagen en Zwolle Zuid maakt een groot aantal kinderen weer kennis met het zelf kweken van groenten.

Natuur- en Duurzaamheidseducatie (NDE)

• Per 2026 zijn de incidentele gelden die zijn verstrekt bij het vaststellen van de visie in 2021 en bij de begroting van 2025 geeindigd. Op basis van het NDE-onderzoek wordt bepaald hoe de structurele NDE-gelden in 2026 het beste kunnen worden ingezet.

Doel 5.1.1 Gezonde samenleving

Diezerpoort, Sociaal

2023 Vervangingsinvestering spelen

2022 Skateb Wezenlandenpark vloer

2022 Spelen

2025 Vervangingsinvestering spelen

BBR Paars (doel 713)

2024 Vervangingsinvestering spelen

2023 Leefbaarheid Kamperpoort

Werkplan kleurrijk Holtenbroek

2023 Hekwerk e.d. weides/openbaar

2025 Vervangingsinvestering hekwerk e.d. weides

2022 Wandelroutenetwerk

2024 Hekwerk e.d. weides/openbaar

2022 Hekwerk e.d. weides openbaar

2024 Vervangingsinvestering snipperpad